Monday, November 12, 2012

نکاتی مهم درباره سرطان مثانه



 نکاتی مهم درباره سرطان مثانه BLADDER CANCER
 



نکاتی مهم درباره سرطان مثانه BLADDER CANCER


مثانه قسمتی از سیستم ادراری و در زیر شکم قرار دارد. مثانه از ادرار پر شده و متناوبا ادرار از طریق لوله ای به نام میزراه (پیشابراه) از بدن خارج می شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، پیشابراه در مردان از میان غده پروستات و آلت تناسلی می گذرد. این لوله در زنان کوتاهتر بوده و درست در بالای واژن (دهانه خروجی رحم) باز می شود.

ادرار در کلیه ها ساخته شده و محتوی آب و مواد زاید می باشد.

لوله ای به نام میزنای یا حالب از هر کلیه خارج شده و ادرار را به داخل مثانه آزاد می کند. سلولهایی که در طول دیواره داخلی مثانه قرار دارند، سلولهای ترانزیشنال یا انتقالی نامیده می شوند.

لایه نازکی از سلولها به نام لامینا پروپریا در زیر این دیواره وجود دارد.

قسمت بیرونی تر دیواره مثانه شامل لایه ضخیمی از بافت ماهیچه ای است که هنگام خروج ادرار منقبض می شوند.

تومور مثانه می تواند در سطح خارجی دیواره مثانه (بصورت پاپیلوما خوش خیم یا بد خیم) و در دیواره داخلی مثانه (معمولا بد خیم و کشنده) رشد کند و با سرعت به عضلات اصلی مثانه هجوم ببرد.

بیشتر تومور های مثانه (%۹۰) از سلول های سرطانی سر چشمه می گیرند و از غشای موکوزی لایه اپی تلیمی رشد می کنند.

درصد کمی از آنها غده سرطانی،سرطانی اپیدرموئید،کار سینوما سلول های پولکی ،سارکوما، تومور فرعی مثانه،و کارسینومای طبیعی هستند.

سرطان مثانه بیشتر در مردان بالای ۵۰ سال و در کشورهای صنعتی رایج است.

سه نوع سرطان در سلول‌های غشاء مثانه ایجاد می‌شوند. این سرطان‌ها با توجه به نوع سلول‌های بدخیم (سرطانی) نام‌گذاری می‌شوند:

ترانزیشنال سل کارسینوم (Transitional Cell Carcinoma): سرطانی است که در سلول‌های موجود در درونی‌ترین لایۀ مثانه ایجاد می‌شود. این سلول‌ها می‌توانند با پر شدن مثانه منبسط شده و با خالی شدن آن منقبض شوند. بیش‌تر سرطان‌های مثانه در سلول‌های ترانزیشنال ایجاد می‌شوند.

کارسینوم سلول سنگفرشی (Squamous Cell Carcinoma): سرطانی است که در سلول سنگفرشی ایجاد می‌شود، که سلول‌هایی ظریف و مسطح هستند که ممکن است پس از عفونت‌ها یا التهاب‌های بلند مدت، در مثانه به‌وجود آیند.

آدنوکارسینوم(Adenocarcinoma): سرطانی است که در سلول‌های غده‌ای ( Glandular ، غدۀ مترشحه یا Secretory) به‌وجود می‌آید. سلول‌های غده‌ای موجود در مثانه، موادی مخاط مانند تولید می‌کنند.

سرطانی که به غشای مثانه محدود می‌شود سرطان مثانۀ سطحی نامیده می‌شود. سرطانی که در سلول‌های ترانزیشنال آغاز شود، ممکن است از غشاء مثانه گذشته و به دیوارۀ ماهیچه‌ای مثانه حمله کند و یا به اندام‌های مجاور و غدد لنفاوی سرایت کند؛ به این نوع سرطان، سرطان مثانۀ مهاجم می‌گویند.

علت

#مواد سرطان زای محیطی مانند:۲-naphtylamine;benzidine;nitrates ،تنباکو و دخانیات

#نوع کارسینومای پولکی یاsquamous cell carcinoma در مناطق جغرافیایی که کرم های پهن یا schistosomiasis به صورت بومی وجود دارد رخ می دهد.

سرطان مثانه سرطانی شایع می باشد. هر سال حدود ۱۰۰۰۰ نفر در انگلستان به این سرطان مبتلا می شوند.

در بیشتر موارد ، سرطان مثانه از سلولهای ترانزیشنال یا انتقالی که در طول دیواره داخلی مثانه قرار دارند پیشرفت می کند. این نوع سرطان، سرطان سلولهای انتقالی مثانه نام دارد. انواع دیگر سرطان مثانه نادرتر هستند.

سرطان مثانه بیشتر در چه افرادی دیده می‌شود؟

افرادی که زیاد سیگار می‌کشند، احتمال ابتلا بالاتری به سرطان مثانه دارند، طوری که حدود ۵۰ درصد مردان سیگاری امکان ابتلا به سرطان مثانه را دارند و این مقدار در زنان سیگاری به ۳۱ می‌رسد.

عوامل شغلی نیز در ابتلا به سرطان مثانه اهمیت دارد، مانند کارگران صنایع رنگ و لاستیک سازی نقاشی و نفت که بیشتر در معرض ابتلا هستند.

علائم و نشانه ها

نشانه های سرطان مثانه چیست؟

وجود خون در ادرار

در بیشترین موارد، اولین علامت عبور خون در ادرار (هماتویوری) است. هماتویوری (ادرار خونی) که توسط تومور اولیه مثانه به وجود می آید، معمولا بدون درد می باشد. چنانچه در ادرار شخص خون باشد بهتر است به پزشک مراجعه کند. هنگامی که تومور گهگاه خونریزی می کند، خون در ادرار ممکن است ظاهر و ناپدید شود. البته علتهای بسیار زیاد دیگری نیز هستند که باعث ادرار خونی می شوند و الزاما هر ادرار خونی به معنی سرطان نیست. اما بهرحال در صورت مشاهده این وضعیت توصیه می شود که حتما به پزشک مراجعه شود.

سایر علایم

بعضی از تومورها ممکن است باعث تحریک پذیری مثانه و بروز علایمی مشابه عفونت ادراری شوند. برای مثال، تکرر ادرار و درد در موقع خروج ادرار. اگر سرطان از نوع تهاجمی به عضله باشد و در سرتاسر دیواره مثانه رشد کند، ممکن است علایم دیگری به مرور زمان پیشرفت کند. برای مثال، درد در زیر شکم. اگر سرطان به قسمت های دیگر بدن پخش شود، علایم متعدد دیگری می تواند پیشرفت کند.

#در %۲۵ افراد در مراحل اولیه نشانه ای ندارد

#علائم اولیه:بزرگ شدن مثانه ،درد ،خون در ادرار به طور متناوب (مثلا لخته در ادرار)

#با زخم های پیش رونده،معمولا درد فوق عانه ای بعد از تخلیه ادرار.

#سایر علائم:تحریک پذیری مثانه،ادرار کردن متقاطع،شب ادراری

تست های تشخیصی

#سیسیتوسکوپی می تواند کنسر مثانه را نشان دهد .زمانی که این شناسایی زیر بیهوشی باشد معمولا برای مطمئن شدن از اینکه مثانه به دیواره لگن فیکس شده باشد انجام می شود.

#نمونه برداری

#بررسی ادرار به وجود خون در ادرار می توند برسد

#اوروگرافی میتواند در تشخیص :بزرگی مثانه،شناسایی تومور در مراحل اولیه،شناسایی مشکل اصلی در لوله ادراری فوقانی،هیدرو نفروزیس و تشخیص دیواره سفت و دفورمه شده کمک کند

#رگ نگاری های ناحیه لگن میتواند تومور را در دیواره مثانه مشخص کند.

# اسکن پرتونگاری ها ضخامت دیواره مثانه و همچنین بزرگی گره های لنفی خلف صفاقی را مشخص می کند.

#اولتراسونوگرافی در شناسایی متاستاز در اطراف مثانه و تشخیص بافت تومور از بافت کیسه مثانه مأثر است.

درمان

*تومور های سطحی مثانه

شامل برش و نابودی تومور( الکتریکی ) با سیستوسکوپ.این روش زمانی مؤثر است که تومور به عضلات تجاوز نکرده باشد.

شیمی درمانی داخل مثانه ای برای تومور هایی استفاده می شود که جاهای مختلفی از مثانه قرار دارند.این روش شامل شستن مثانه به طور مستقیم با مواد آنتی نئوپلاستیک-مانند thiotepa-doxorubicin-mitomycin

استفاده از واکسن BCG=bacille calmette-guerin که برای تومور های سطحی مفید است.

تومور های خیلی بزرگ با ید به کمک سیستوسکوپ و به صورت تکه تکه خارج شوند تا تمتم تومور برداشته شود.این روش فقط برای تومور هایی امکان پذیر است که نزدیک به گردنه مثانه یا محل خروج پیشاب راه نباشد.

*تومور های عمقی

یکی از انتخابها رادیکال سیستکتومی است.این جراحی شامل برداشتن مثانه،بافت چربی و لنفی اطراف،پروستات و کیسه سمینال(در مردان)،رحم (در زنان) است.جراحان معمولا مثانه از بین رفته را با قسمتی از روده باریک ترمیم می کنند.سایر روش های ترمیمی:اورتروستومی،نفروستومی،وزیکوستومی،مثانه روده ای.

مردان در روش سیستکتومی رادیکال به علت حذف غدد و از بین رفتن اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک که در کنترل نعوظ و انزال نقش دارند دچار ناتوانی جنسی می شوند.

برداشت تومور

بیشتر تومورهای سطحی مثانه توسط یک متخصص و با کمک دستگاه سیستوسکوپ برداشته می شوند. این عمل، برداشت تومور با استفاده از دستگاه ویژه ای در پیشابراه transurethral resection (TUR) نام دارد، به این دلیل که تومور از طریق سیستوسکوپ که به بالای پیشابراه منتقل می شود، حذف می گردد. در این درمان، برای ورود به مثانه نیازی به جراحی با باز کردن شکم نمی باشد. دستگاههای کوچکی می توانند به پایین کانال جانبی سیستوسکوپ برای برداشت تومور فرستاده شوند.

شیمی درمانی فوری

همراه با عمل بالا، انجام یک دوز از شیمی درمانی درون مثانه معمول می باشد. شیمی درمانی معمولا ظرف ۲۴ ساعت از حذف تومور انجام می شود. در این روش با استفاده از لوله ای ظریف و انعطاف پذیر (مانند سوند ادراری) که برای چندین ساعت باقی می ماند، مایعی به داخل مثانه فرستاده می شود. این مایع محتوی داروی شیمی درمانی می باشد. داروهای شیمی درمانی، سلولهای سرطانی را کشته یا آنها را از تکثیر باز می دارند. هدف از این کار کشتن سلول سرطانی است که در عمل TUR به جا مانده اند. مطالعات نشان داده است یک دوز از شیمی درمانی داخل مثانه، شانس بازگشت تومور را در آینده کاهش می دهد.

شیمی درمانی/ایمنی درمانی تکمیلی

توموری که طی عمل TUR برداشته می شود، زیر میکروسکوپ مورد مطالعه قرار می گیرد. این عمل کمک می کند میزان تهاجمی بودن تومور و نوع سلول سرطانی تشخیص داده شود. بسته به مرحله و نوع سرطان، شیمی درمانی بیشتری از داخل مثانه ممکن است توصیه شود. این عمل با استفاده از همان لوله ها انجام شده و ممکن است هر ۱ الی ۴ هفته برای چندین ماه صورت گیرد. هدف از این کار کشته شدن تمام سلول های سرطانی به طور قطع و کاهش احتمال بازگشت تومور می باشد.

بیشترین داروی رایج مورد استفاده برای شیمی درمانی بیشتر، BCG نام دارند. این دارو در واقع واکسنی است که برای پیشگیری از بیماری سل (TB) استفاده می شود. مشخص نیست که این دارو چگونه برای درمان سرطان مثانه عمل می کند. شاید سیستم ایمنی را برای از بین بردن سلولهای غیرطبیعی در دیواره مثانه تحریک میکند. بنابراین می توان گفت درمان با BCG ایمنی درمانی است. گاهی از سایر داروهای شیمی درمانی به جای BCG مورد استفاده قرار می گیرند.

بررسی های مکرر

بعد از اینکه تومور سطحی برداشته شد، گاهی انجام تست سیستوسکوپی دوباره مورد نیاز خواهد بود. بازگشت (عود) تومور در برخی موارد اتفاق می افتد و سیستوسکوپی دوباره این بازگشت را در مراحل اولیه تشخیص خواهد داد. در صورتی که تومور بازگردد (عود کند) می تواند دوباره درمان شود. در ابتدا فاصله زمانی میان تست های سیستوسکوپی هر ۳-۴ ماه می باشد اما ممکن است در صورتی که مثانه در هر باز بررسی فاقد تومور باشد، این فاصله زمانی میان هر تست طولانی تر شود. بیمار ممکن است هر چند وقت یکبار به مدت چندین سال این تست را انجام دهد تا مطمئن شود تومور بازگشت (عود) نکرده است.

همانطور که در بالا ذکر شد، آزمایشات مخصوصی برای ادرار برای تشخیص سرطان مثانه مطرح شده اند. در صورتی که این تست ها موفقیت آمیز باشند، ممکن است برای بررسی اینکه آیا تومور بازگشت (عود) کرده است یا خیر در مقایسه با سیستوسکوپی روش بهتری باشند

پیش‌‌ آگهی (احتمال بهبودی) به عوامل زیر بستگی دارد:

مرحلۀ سرطان (اینکه آیا سرطان مثانه، سطحی است یا مهاجم، و آیا به دیگر قسمت‌های بدن سرایت کرده است یا نه). اغلب می‌توان سرطان مثانه را در صورتی‌که در مراحل اولیه باشد معالجه کرد.

نوع سلول‌های سرطانی موجود در مثانه و ظاهرشان در زیر میکروسکوپ.

سن بیمار و سلامت عمومی وی.




No comments:

Post a Comment